Άρθρο της Μαιευτήρα – Γυναικολόγου, MSc, MHA, PhD, EFOG EΒCOG, EFRM ESHRE/EBCOG
Μαρίνας Δημητράκη
Μέρες τώρα βιώνουμε προβληματισμένοι αλλά και φοβισμένοι την σύγχρονη βιολογική απειλή, SARS-CoV-19. Πρωτέυων στόχος όλων ο περιορισμός της μετάδοσης και η προστασία των ευπαθών ομάδων. Με τον παραπάνω στόχο, η Ελληνική Μαιευτική και Γυναικολογική Εταιρεία (ΕΜΓΕ) διοργάνωσε διαδικτυακό σεμινάριο, που αφορούσε τις επιπτώσεις του κορωνοιού στην εγκυμοσύνη, τις απαραίτητες εξετάσεις στην κύηση στην εποχή της απομόνωσης και την προστασία των επαγγελματιών υγείας κατά τις εξετάσεις και επεμβάσεις στη μαιευτική.
Καθώς οι έγκυες γυναίκες παρουσίαζουν μεγαλύτερη νοσηρότητα και θνησιμότητα, εάν προσβληθούν από άλλους ιούς της ίδιας οικογένειας, όπως ο SARS – CoV και η γρίπη, θα πρέπει να θεωρηθούν ομάδα υψηλού κινδύνου και για τον κορωνοιό. Ωστόσο φαίνεται πως η συντριπτική πλειοψηφία των εγκύων που θα προσβληθούν από τον κορωνοιό θα εμφανίσουν ήπια μόνο συμπτώματα λοίμωξης αναπνευστικού/γριπώδους συνδρομής. Βιβλιογραφικά αναφέρονται 40 περίπου περιπτώσεις εγκύων προσβεβλημένων από τον κορωνοιό, από τις οποίες σε μια μόνο χρειάστηκε υποστήριξη σε μονάδα εντατικής θεραπείας, γέννησε με καισαρική τομή, έχοντας καλή έκβαση -ίαση. Ωστόσο η προσβολή από τον συγκεκριμένο ιό στο 3ο τρίμηνο της κύησης έχει συσχετισθεί με αύξηση του κινδύνου για πρόωρο τοκετό, τις περισσότερες περιπτώσεις ιατρογενή, λόγω της κλινικής εικόνας της μητέρας ή της μη καθησυχαστικής καρδιοτοκογραφίας. Ο κορωνοιός, όπως συμβαίνει και με τους ιούς SARS και MERS δεν μεταδίδεται ενδομητρίως και διαπλακουντιακά από την προσβεβλημένη μητέρα στο κύημα. Δεν ανιχνεύθηκε επίσης ο κορωνοιός στον πλακούντα, το αμνιακό υγρό, το αίμα του ομφαλίου λώρου, το μητρικό γάλα και το στοματικό επίχρισμα νεογνών προσβεβλημένων μητέρων.
Σχετικά με την επίπτωσή του στο 1ο και την αρχή του 2ου τριμήνου της κύησης δεν υπάρχουν κλινικά δεδομένα. Η εμπειρία που υπάρχει από τους ιούς SARS και MERS δείχνει πως δεν αυξάνεται ο κίνδυνος για αποβολή 1ου ή 2ου τριμήνου και για εμφάνιση συγγενών ανωμαλιών στο έμβρυο. Επομένως, απαιτείται προσεκτική παρακολούθηση μετά την ίαση, σε περίπτωση προσβολής της εγκύου στο 1ο ή 2ο τρίμηνο της κύησης. Με βάση τα έως τώρα βιβλιογραφικά δεδομένα, φαίνεται πως κανένα από τα νεογνά προσβεβλημένων γυναικών δεν έφερε τον SARS-CoV-19. Συστήνεται ωστόσο κατά τον τοκετό άμεση απολίνωση του ομφαλίου λώρου και άμεσο, επιμελές σκούπισμα και καθάρισμα του νεογνού.
Αναφορικά με τον θηλασμό δεν αντενδείκνυται, καθώς δεν ανιχνέυθηκε ο ιός στο μητρικό γάλα (χρειάζονται επιπλεόν δεδομένα). Εντούτοις, η στενή επαφή με την πάσχουσα μητέρα αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα κινδύνου για την έκθεση του νεογνού στον ιό.
Για όλα τα παραπάνω να τονίσουμε ότι η εμπειρία μας είναι ακόμη μικρή για να εξάγουμε ασφαλή συμπεράσματα και ότι χρειάζονται επιπλέον κλινικά δεδομένα για την επίπτωση του κορωνοιού, σε όλα τα στάδια της κύησης.
Μέσα στα μέτρα πρόληψης της μετάδοσης της νόσου, στην εποχή της κατ΄οίκον απομόνωσης και λαμβάνοντας υπόψιν ότι η έγκυες αποτελούν ομάδα υψηλού κινδύνου, η ΕΜΓΕ συστήνει τον περιορισμό των προγραμματισμένων επισκέψεων των εγκύων στα κέντρα μαιευτικής φροντίδας, ως εξής: 2 επισκέψεις στο 1ο τρίμηνο, 1 επίσκεψη στο 2ο τρίμηνο και 3 επισκέψεις στο 3ο τρίμηνο της κύησης.
Ας μην ξεχνάμε: Μένουμε σπίτι…και κυρίως οι έγκυες.
Περισσότερες πληροφορίες για τον κορωνοιό σε σχέση με την κύηση μπορούμε να βρούμε στο: ISUOG, Covid19, Patients’information Series, 2020.
Μαρίνα Δημητράκη
Μαιευτήρας – Γυναικολόγος,
MSc, MHA, PhD,
EFOG EΒCOG, EFRM ESHRE/EBCOG
Αλ. Παπάγου 23Α, Αλεξάνδρεια
Τηλέφωνο: 2333022722
Πάντα κατατοπιστική, και καθησυχαστικη. Ευχαριστούμε Μαρίνα.