Γράφει ο Γιάννης Μοσχόπουλος
Η επανάσταση των Σέρβων από το 1804 ως το 1812 είχε μεγάλη απήχηση στους χριστιανούς της Μακεδονίας. Ήταν το πρώτο παράδειγμα υποδουλωμένου λαού που ξεσηκώθηκε για την ελευθερία του.
Όταν ο Αλή Τεπελενλής το 1805 απέκτησε μεγάλη ισχύ, επεδίωξε να εξοντώσει τους Ρωμιούς αρματολούς ή να τους αντικαταστήσει με Αλβανούς ντερβεναγάδες.
Τον Απρίλιο – Μάιο του 1808 τα ένοπλα ελληνικά σώματα άρχισαν επιχειρήσεις για να ξεκαθαρίσουν τις επαρχίες τους από τους Αλβανούς του Αλή. Τελικά όμως δεν τελεσφόρησε το κίνημα και οι κλεφταρματολοί της Μακεδονίας υποχώρησαν προς τον Όλυμπο και τη Θεσσαλία. Τότε διασώθηκαν και τα σώματα του καπετάν Διαμαντή Ολύμπιου (ή Καλτέκη) στον Κολινδρό – Καστανιά και τα μικρά σώματα των κλεφτών Κατσαούνη, Πετσάβα, Ραμαντάνη κ.ά.
Στους κλεφταρματολούς του Ολύμπου συναντάμε αρχικά ένα τοπικό αγωνιστή, τον Ζήση Γιδιώτη, ο οποίος ανήκε στην ομάδα του Μήτρου Λιακόπουλου που με τη σειρά του ήταν κολιτζής – πρωτοπαλίκαρο του καπετάν Διαμαντή.
Από ένα χειρόγραφο της εποχής εκείνης (1811;) πληροφορούμαστε ότι υπήρχε αρματολίκι στη Βέροια με καπετάνιους το Σύρο (ή Συρόπουλο) και τον Τάτσο [ή Τάσο τον γνωστό Καρατάσιο Αναστάσιο ή Γερο – Καρατάσιο], για τον οποίο λεγόταν ότι:
«… Ο … Καρατάσιος, είς των πρωτίστων αρματολών της Μακεδονίας, πολύ προ του αγώνος οπλισθείς κατά των τυράννων, ου μόνον υπήρξε … το φόβητρον της δυνάμεώς των και ήνοιξε τους τάφους χιλιάδων εχθρών, αλλά και επί τεσσαράκοντα έτη εξέτεινε την κυριαρχίαν του επί των επαρχιών, της Βερροίας, των Γιαννιτσών, και του Βαρδαρίου, όπου μόνο ηκούετο των όπλων του η κλαγγή και μόνος ήταν νόμος η θέλησίς του. …».
Το 1814 ιδρύθηκε η Φιλική Εταιρία, μέλος της οποίας έγινε αργότερα και ο ισχυρός αρματολός καπετάνιος της περιοχής Αναστάσιος Καρατάσιος.
Στο ναό της Παναγίας σώζεται ένας επιτύμβιος σταυρός του Γιδά που φέρει χαραγμένη την χρονολογία «1820».
Τον Ιούλιο του 1820 ο σουλτάνος Μαχμούτ Β΄ με φιρμάνι κήρυξε τον Αλή πασά ένοχο προδοσίας και εκστράτευσε για να τον εξοντώσει.
ΓΙΑΝΝΗΣ Δ. ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΣ
Αφήστε μια απάντηση